Η Κινεζική κοινωνία ήταν έντονα ιεραρχική. Όλοι λοιπόν, και ιδιαίτερα οι κρατικοί αξιωματούχοι, έπρεπε να ήξεραν πώς να φέρονται στους ανωτέρους και τους κατωτέρους τους. Σε πνεύμα σύμφωνο και με το Βιβλίο των Τελετών, ο Κομφούκιος διδάσκει τον κρατικό αξιωματούχο να φέρεται με σεβασμό στους ανωτέρους του και να υπακούει στις εντολές τους και με επιείκεια στους κατωτέρους του και να μην τους ζητάει πράγματα πάνω από τις δυνατότητές τους.
Με λίγα λόγια ζητάει από καθένα να μπαίνει στη θέση του άλλου και να συμπεριφέρεται όπως θα ήθελε και εκείνος να του συμπεριφέρονταν αν βρισκόταν σε εκείνη τη θέση. Έτσι ο αξιωματούχος θα γίνει αγαπητός, θα προσελκύσει γύρω του ανθρώπους με αξία και θα προάγει τις υποθέσεις του βασιλείου.
Πιο σημαντικό για τον Κομφούκιο δεν είναι το αξίωμα, αλλά ο τρόπος με τον οποίο κάποιος ενεργεί όταν το κατέχει και το ήθος που έχει ο άνθρωπος είτε κατέχει αξίωμα είτε δεν κατέχει. Για αυτό ακριβώς καλεί τους μαθητές του να μην νοιάζονται για το αν έχουν κάποιο αξίωμα, αλλά να ενδιαφέρονται για το κατά πόσο αν είχαν αξίωμα θα ενεργούσαν υπεύθυνα. Και πολλές φορές, αυτή η υπευθυνότητα, μπορεί να οδηγήσει σε άρνηση ανάληψης του αξιώματος όταν υπάρχουν άλλα άτομα καταλληλότερα για το αξίωμα αυτό ή όταν οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες για την άσκηση σώφρονος πολιτικής.
Αυτό είναι ένα ζήτημα που προβληματίζει έντονα τον Κομφούκιο. Είναι οι ηγεμόνες της εποχής του ενάρετοι; Θέλουν να καθοδηγήσουν τον λαό με γνώμονα τη δικαιοσύνη, όπως οι ηγεμόνες του παρελθόντος, τους οποίους ο Κομφούκιος εξιδανικεύει και προβάλει ως υποδείγματα; Ο αξιωματούχος πρέπει να το λαμβάνει αυτό υπόψη όταν του προσφέρεται ένα αξίωμα. Φτάνει δε στο σημείο να εκθειάσει ανθρώπους που παραιτήθηκαν του αξιώματός τους όταν ο ηγεμόνας τους δεν ήταν άνθρωπος ενάρετος και δεν κυβερνούσε με βάση τη δικαιοσύνη, αλλά και να πει πως πρέπει κανείς να διαλέγει τον τόπο της διαμονής του με βάση το αν στην περιοχή εκείνη ζουν ενάρετοι άνθρωποι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου