Τάο Τε Τσινγκ

Το Τάο Τε Τσινγκ είναι ένα κείμενο που κατέχει κεντρική θέση στον Ταοϊσμό. Γράφτηκε από τον Λάο Τσε, που έζησε τον έκτο αιώνα προ Χριστού, την ίδια περίπου εποχή με τον Κομφούκιο.

Η διοίκηση ενός κράτους απασχολεί και τον Λάο Τσε, αν και χωρίς να καταπιάνεται με αυτό το ζήτημα σε τέτοιο βαθμό όπως ο Κομφούκιος. Όπως και ο Κομφούκιος ασχολείται και αυτός με το πώς πρέπει να ζει ένας άνθρωπος, αλλά ξεκινάει από μια ιδιαίτερη πνευματικότητα η οποία τον οδηγεί σε διαφορετικά συμπεράσματα.

Ο Λάο Τσε ξεκινά τη φιλοσοφία του από τις παρατηρήσεις του για τον κόσμο. Βλέπει τον κόσμο με τα μάτια ενός ανθρώπου του έκτου προ Χριστού αιώνα και εντυπωσιάζεται από την απλότητα και τη σταθερότητα της φύσης. Έτσι, φτάνει στο σημείο να θεωρήσει πως η απλότητα είναι το κλειδί για την φιλόσοφο ζωή, μια απλότητα που αγκαλιάζει τα αντίθετα ζεύγη με τα οποία είναι γεμάτα η ζωή.

Στην προσπάθειά του για απλότητα δεν έχουν θέση η λογική και τα επιχειρήματα, στοιχεία δηλαδή που μέσα από τον ορθό λόγο των αρχαίων Ελλήνων αποτελούν τον αφετηριακό πυρήνα της σύγχρονης Δύσης. Και εκεί ακριβώς βρίσκεται η αδυναμία του Ταοϊσμού έναντι του Δυτικού Πολιτισμού. Γιατί με τη δύναμη του ορθού λόγου και της ανάλυσης έχουμε φτάσει να γνωρίσουμε τους τρόπους με τους οποίους λειτουργεί η φύση και διαπιστώνουμε πως η κοσμολογία του Λάο Τσε είναι λανθασμένη. Ούτε η Γη, ούτε ο Ουρανός είναι έτσι όπως εκείνος νόμιζε και αυτό έχει τις επιπτώσεις του και σε αυτή τη θρησκεία.

Με βάση τον δικό του τρόπο κατανόησης της φύσης, ο Λάο Τσε προτείνει μια ορισμένη αντιμετώπιση των πραγμάτων. Ο ηγεμόνας πρέπει να εξουσιάζει χωρίς να ασκεί βία αλλά ούτε και να βάζει κανόνες. Ο πολεμιστής πρέπει να πολεμά χωρίς να επιτίθεται. Ο άνθρωπος πρέπει να δημιουργεί χωρίς να ενεργεί. Ένα κράτος πρέπει να νικά ενδίδοντας στο αντίπαλο κράτος. Οι τύποι, οι τελετές, τα επιχειρήματα, όλα αυτά έχουν θέση σε κράτη στα οποία οι άνθρωποι είναι πονηροί. Όταν ζεις με απλότητα και αρετή όλα αυτά δεν τα έχεις ανάγκη σύμφωνα με τον Λάο Τσε.

Δεν είναι τυχαίο που ο Λάο Τσε, όπως και ο Κομφούκιος, πέθανε απογοητευμένος από τους ανθρώπους. Πού να βρεις ανθρώπους σύμφωνα με αυτές τις προδιαγραφές; Η παράδοση λέει πως καθώς έφευγε για να πεθάνει στην άγρια φύση, μακρυά από τον πολιτισμό, ένας φύλακας που κατάλαβε ότι πρόκειται για σημαντικό φιλόσοφο του ζήτησε να καταγράψει τη φιλοσοφία του. Έτσι γράφτηκε το Τάο Τε Τσινγκ.