Κυριακή 6 Ιουνίου 2021

Φιλοσοφία των Μαθηματικών

 Τα μαθηματικά που ξέρουμε ξεκινούν από συγκεκριμένα βιολογικά όντα, τους ανθρώπους, τα οποία χρησιμοποίησαν τον δεδομένο εγκέφαλό τους για να επεξεργαστούν ερεθίσματα και να επιλύσουν συγκεκριμένα προβλήματα, από στοιχειώδη αρίθμηση, έως μέτρηση γης, οικονομία και εμπόριο, αρχιτεκτονική και στρατιωτική και έφτασαν να χρησιμοποιούνται για την περιγραφή του φυσικού κόσμου στα πλαίσια των παρατηρήσεων, των σκέψεων και των πειραμάτων των φυσικών επιστημόνων. Όταν τα πειραματικά δεδομένα άρχισαν να ξεπερνούν τα όρια των ανθρωπίνων αισθήσεων, συνεχίσαμε να χρησιμοποιούμε τα μαθηματικά που είχαν φτιαχτεί με αφετηρία τις αισθήσεις και τον κόσμο της ανθρώπινης καθημερινότητας, για να περιγράφουμε την πραγματικότητα πέρα από το επίπεδο της ανθρώπινης καθημερινότητας. Σε αυτή την προσπάθεια δημιουργήθηκαν ζητήματα π.χ. οντολογίας κλπ τα οποία στην περίπτωση της κβαντομηχανικής ξεπεράστηκαν με την σχολή της Κοπεγχάγης.

Αυτό δε σημαίνει ότι αν είχαμε ξεκινήσει με διαφορετικές συνθήκες, εγκεφάλου, αισθήσεων, ιστορικών αναγκαιοτήτων, δε θα μπορούσαμε να πάρουμε διαφορετικά μαθηματικά. Ένα άλλο ευφυές είδος θα ανέπτυσσε διαφορετικά μαθηματικά, περισσότερο ίσως διαφορετικά όσο περισσότερο διαφορετικό ήταν από εμάς.

Το να αντιλαμβανόμαστε τους ιστορικούς και βιολογικούς περιορισμούς των μαθηματικών δε μειώνει τη σημασία τους, μιας και τα μαθηματικά μας είναι φτιαγμένα στα ανθρώπινα μέτρα μας και μας εξυπηρετούν καλά προς το παρόν. Πρόκειται όμως για κατασκεύασμα του μυαλού μας και οποιαδήποτε νοημοσύνη που ακολουθεί τους ίδιους κανόνες θα οδηγηθεί στα ίδια συμπεράσματα.

Φυσικά, αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε την προσπάθεια περιγραφής του σύμπαντος. Μέχρι τώρα έχουμε εκπληκτικά αποτελέσματα, και είδαμε ότι μπορούμε να υπερβούμε περιορισμούς μας με τα υπάρχοντα μαθηματικά και να οδηγηθούμε σε πιο βαθιά κατανόηση του φυσικού κόσμου. Όμως δεν υπάρχει εγγύηση ότι θα καταλήξουμε σε εξήγηση και όχι σε περιγραφή, ή ότι θα αποκαλύψουμε την πραγματική φύση του φυσικού κόσμου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου